شیر هیدرولیک به عنوان واحد کنترل و فرمان سیستم های هیدرولیکی می باشد. شیرهای هیدرولیک می توانند در دو نوع برقی و دستی تولید شوند که در بین آنها شیرهای دستی ساختاری بسیار ساده ای داشته و ساختار شیرهای برقی هیدرولیک تا حدودی پیچیده تر است.

ویدیو معرفی شیر هیدرولیک و نحوه انتخاب

مشخصات فنی شیر هیدرولیک

شیر هیدرولیک، از کلیدی ترین و تاثیر گذار ترین بخش های سیستم های هیدرولیکی است. همان طور که می دانیم جریان سیال در سیستم های هیدرولیک به کمک پمپ و موتور تامین شده و توسط شیرهای هیدرولیک تحت کنترل قرار می گیرد. شیرهای هیدرولیک شیرهای خاصی هستند، چرا که باید بتوانند علاوه بر مهار فشار سیال 3000 psi یا بیشتر، کارکردی روان و دقیق نیز داشته باشند که نیاز به تولید آنها از فولاد قوی (اغلب سنگین) و آهن دارد. بنابراین شیر هیدرولیک برای کنترل جهت، جریان یا فشار سیستم هیدرولیک یا قطع و وصل جریان سیال به کار می رود. روش های مختلفی برای انجام این امور وجود دارد، به صورتی که شیرها را می توان به صورت مکانیکی (دستی)، شیر برقی یا پایلوت (فعال شدن از طریف سیکنال ضعیف تری از سیال) به کار انداخت. شیرهای کنترل جهت، شیرهای کنترل جریان و شیرهای کنترل فشار، سه گروه اصلی شیرهای هیدرولیکی هستند، و هر کدام انواع مختلفی دارند. شیر هیدرولیک را طبق قواعد متفاوتی می توان دسته بندی کرد که عبارتند از: نوع عملکرد، نوع تحریک و غیره.

انواع شیر هیدرولیک از نظر عملکرد

شیر کنترل جهت: مسیر حرکت سیال را تغییر می دهند.
شیر کنترل فشار: اصطلاحا به آنها رلیف ولو نیز می گویند و کنترل فشار سیستم را بر عهده دارند.
شیر کنترل جریان یا دبی متغیر: وظیفه ی کنترل دبی سیستم را دارند.

انواع شیر هیدرولیک از نظر نوع تحریک

تحریک دستی
تحریک سلونوئیدی
تحریک مکانیکی یا بادامکی
تحریک هوایی

شیر هیدرولیک برقی

شیر هیدرولیک برقی از پر کاربردترین دسته شیر هیدرولیک است و این شیرها به وسیله نیروی الکتریکی کار می کنند. مقدار جریان سیستم هیدرولیک به کمک شیر برقی قطع، وصل یا تنظیم می شود. شیرهای برقی خود به دو دسته شیر هیدرولیکی تک بوبین و شیر هیدرولکی دو بوبین تقسیم بندی می شوند و فرمان الکتریکی توسط سوکت به بوبین انتقال می یابد. داخل شیرهای برقی هیدولیک قطعه ای به نام اسپول وجود دارد که در طرفین آن دو واشر و دو فنر وجود دارد، به کمک تحریک الکتریکی رخ داده، اسپول تغییر حالت داده و این تغییر حالت می تواند منجر به جریان یا قطع جریان شود. شیر برقی هیدرولیک دارای مدل های گوناگونی است، انواع مدل های شیر برقی در صنایعی چون سیمان، فولاد، خودروسازی و صنایع سنگین کاربرد دارند.

شیر کنترل جهت هیدرولیک

اولین دسته از شیر هیدرولیک،

است. این شیرها به منظور مدیریت بر جهت عبور سیال مورد استفاده قرار می گیرند و تعیین کننده مسیر عبور جریان سیال در مدار هستند. برای مثال می توانند جهت حرکت یک سیلندر یا موتور هیدرولیکی را تعیین کنند. این شیرها با توجه به وظایف خود به انواع یکطرفه، دوراهه، چند راهه و غیره تقسیم بندی می شوند. نام گذاری شیرهای کنترل جهت طبق تعداد موقعیت و دهانه های شیر انجام می شود و این نام گذاری به این ترتیب است که ابتدا تعداد دهانه ها و سپس تعداد موقعیت ها بیان می شود. انواع متداول شیرهای کنترل جهت به صورت 2-2، 2-3، 2-4، 3-4 می باشد.

شیر کنترل جهت هیدرولیک 2-2

این شیر دارای دو دهانه و دو وضعیت می باشد یعنی شیر یا باز است یا بسته. به این شیرها شیر قطع و وصل نیز می گویند. همچنین این شیر ها بر دو گونه در حالت عادی باز یا در حالت عادی بسته می باشد که نوع دوم مورد مصرف بیشتری دارد.

شیر کنترل جهت هیدرولیک 2-2

شیر کنترل جهت هیدرولیک 2-3

ساختمان این شیرها دارای دو وضعیت و سه دهانه می باشد و مانند شیرهای 2-2 به دو دسته در حالت عادی باز یا حالت عادی بسته تقسیم می شود. در حالت باز دهانه P به دهانه عملگر متصل می باشد و در حالت بسته دهانه عملگر به دهانه مخزن متصل می شود.

شیر کنترل جهت هیدرولیک 2-3

شیر کنترل جهت هیدرولیک شیر 2-4

این شیرها برخلاف دو وضعیت قبلی دارای دو دهانه برای عملگر هستند یعنی دو طرف عملگر هیدرولیکی به مدار وصل می شود و وقتی یک پورت یا سمت عملگر ورودی روغن از شیر دارد طرف دیگر آن خروجی روغن به سمت شیر می باشد. مانند شکل زیر. به این شیر ها به دلیل شکل وصل شدن مدارات داخل هر وضعیت، ضربدر- موازی نیز می گویند. معمولا برگشت شیر به حالت اول در این شیرها توسط نیروی فنر می باشد.

شیر کنترل جهت هیدرولیک شیر 2-4

شیر کنترل جهت هیدرولیک 3-4

همانند شیر 2-4 دارای 4 دهانه می باشد با این تفاوت که دارای 3 وضعیت بوده و وضیت سوم برای خاموش کردن یا از زیر بار درآوردن شیر و یا کل مدار استفاده می شود. این شیرها بیشتر با وضعیت سوم که وسط نماد است نامیده می شوند. وضعیت وسط میتواند حالت های مختلفی داشته باشد. مثل حالت خلاص که دهانه پمپ به دهانه مخزن متصل است یا حالت P بسته که فقط دهانه پمپ بسته است، یا حالت T بسته که دستکاه زیر بار می ماند و یا حالت خلاص.